Inhoud van deze blog
Wat is WWOOF?
WWOOF staat voor “World Wide Opportunities on Organic Farms.” Het is een platform waarop je boerderijen kan vinden over de hele wereld om vrijwilligerswerk te doen. Vrijwilligers ofwel “WWOOFers” helpen met allerlei taken in ruil voor eten, onderdak en de mogelijkheid om meer te leren over biologische landbouw en duurzame levenswijzen. Je kan op de kaart alle opties bekijken en favorieten markeren. Als je hebt besloten dat je het echt wil gaan doen, moet je een account aanmaken voor de WWOOF website van dat specifieke land en 20 euro betalen waarmee je een jaar lang naar verschillende plekken kan.
Waarom wilde ik WWOOF’en?
Toen ik klaar was met mijn middelbare schooltijd in Den Haag in 2020, was mijn initiële plan om een tussenjaar te nemen om me voor te bereiden op fashion design aan de kunstacademie, maar wegens omstandigheden (o.a. corona crisis) koos ik om toch maar gelijk te gaan studeren aan de universiteit. Ik ging landschapsarchitectuur studeren in Wageningen. Het creatieve, het praktische en het bezig zijn met de natuur spraken me bij deze universitaire opleiding aan. Fast forward 3 jaar later: voor mijn bachelor thesis ontwierp ik een eetbare wandelroute die door Wageningen liep. Via het onderwerp eetbare natuur raakte verzeild in ‘permacultuur’ en ‘regeneratieve landbouw’. Ik had letterlijk nog nooit van deze termen gehoord en moest er ALLES van weten. Ik ging mijn thesis dus over een permacultuur-route doen en ook ging ik stagelopen bij de organisatie Wij.land die aan agrarisch landschapsherstel werkt. Toen dit allemaal afgerond was, wilde ik eens gaan ervaren hoe het is om echt in het landschap bezig te zijn met het creëren van zo’n permaculture homestead.
Op het WWOOF platform kan je in je profiel wat over jezelf schrijven en heel handig je leerdoelen aanvinken, zie onderstaande screenshot:

Hoe ik mijn WWOOF plek heb geregeld
Tijdens mijn thesis en stage ontstond de wens om vrijwilligerswerk te doen op een permaculture homestead ergens in Europa (niet onnodig ver weg), en nu ik klaar was met mijn bachelor kon ik dat echt gaan doen. Op de WWOOF website keek ik naar Spanje en Portugal wegens het warme klimaat en ik had vijf interessante plekken gevonden. Maar ik had geen idee hoe ik nou de knoop door kon hakken. Ik kon niet naar ze allemaal want je moet minimaal 2 à 4 weken op een plek blijven en ik had een festival gepland staan in Nederland. De dagen gingen voorbij en op een gegeven moment maakte ik voor mezelf het besluit: ik ga nog voor het festival naar Portugal en ga de kans niet voorbij laten glippen.
De dag na dat besluit kreeg ik een berichtje op de WWOOF website van een permacultuur boer die zei dat hij mijn profiel had gevonden en nog mensen kon gebruiken voor de maand juni tijdens het geven van zijn permacultuur cursus, precies in de periode dat ik kon. Ik was hier zo blij mee; nu hoefde ik zelf niet meer te kiezen waar ik heen ging, ik werd gewoon gevraagd! Ik had via het platform contact met de boer, die mij informatie gaf over de slaapplek, me adviseerde om een hoed mee te nemen, en we wisselden informatie uit over de reis zodat hij een taxi voor me kon regelen om me op te halen vanaf de dichtstbijzijnde grote stad. Ik probeerde via de website en het Instagram account een beetje uit te zoeken of het een leuke plek was, en hoewel ik minder enthousiast was dan bij die zelf gekozen vijf, wist ik ook dat ik het nooit precies van te voren kon weten. Daarbij kon ik het niet veroorloven om nog langer te blijven wachten, dus even later boekte ik de vliegtickets! Twee weken later zou ik voor een dikke twee weken in Portugal zitten.
Hoe heb ik het WWOOF’en ervaren en wat heb ik ervan geleerd?
Intentie
Mijn intentie die ik voor mezelf had genoteerd voor de twee weken op de boerderij was als volgt:
“To experience how it’s like to live in a community in the countryside and to experience how it’s like to work on the land.”
Ik wist echt niet wat me te wachten stond en wist ook niet of deze intentie specifiek genoeg was, maar dacht: laat de tijd maar zijn werk doen! Ik zie het vanzelf wel.
Context
Ik ben twee weken op de boerderij geweest, waarvan de eerste week alleen met de boer Laurence en de vrijwilligers was, en de tweede week met de permacultuur cursisten erbij. Laurence geeft een aantal keer per jaar permacultuur cursussen en natural building courses op zijn boerderij. De cursisten slapen en eten dan op zijn terrein in tenten, tipi’s en caravans. Zo leeft Laurence dus een deel van het jaar samen met andere mensen. Hij heeft wel zijn eigen huis en stukje privé terrein, maar de rest is voor iedereen toegankelijk. De community house en yoga zaal vormen eigenlijk het centrum van alle activiteiten. Ook wel zone 1 van de permacultuur zones als je daarmee bekend bent. Er wordt twee keer per dag warm gekookt en gegeten, er worden workshops gegeven, yoga en workouts gedaan, het is een plek om samen te komen in de pauze en aan het einde van de dag om te kletsen, muziek te maken en spelletjes te doen. Binnen is dus een keuken en een grote tafel en er staan banken, en buiten zijn aan twee kanten overdekte terrassen. Rondom de community house zijn allerlei kruiden geplant die in de keuken gebruikt kunnen worden en waar elke dag verse thee van wordt gezet. Het gebouw is naturally built, dat wil zeggen met stro en leem en dergelijke. Het geeft een warme sfeer, een fijne akoestiek en vooral een aangename temperatuur want het blijft er relatief koel gedurende de dag.
Qua dieren waren er kippen, schapen en een schaapshond en drie katten. Verder heeft hij op het terrein heel veel aangeplante boomsoorten, een silvopasture, een agroforest, een food forest, raised garden beds, een summer en winter garden, een plant nursery, een indoor en outdoor natural shower met water uit eigen pomp, een plunge pool, solar panels en composttoiletten. Ook was er een yoga platform met uitzicht op het dal – wat van te voren trouwens heel aantrekkelijk was – , maar helaas moest deze gerenoveerd worden en kon er geen gebruik van worden gemaakt. Gelukkig waren er andere mooie plekken op de rotsen om van het uitzicht te genieten en je even terug te trekken. Bijvoorbeeld Pac-man hill aan de kant van de entree en aan de andere kant van het terrein een plek op rotsen met een solitaire boom waar je heel mooi uitzicht hebt op het dal.
Op onderstaande muurschildering zie je de plattegrond van zijn stuk land, met links de community house en rechts zijn eigen huis en daar tussenin de moestuinen.

Laurence, achterin de 40, woont in zijn eentje op de permaculture homestead. Tijdens mijn stay vertelde hij dat zijn vrouw een half jaar geleden bij hem was weggegaan. Hij en zijn ex waren nog wel in contact en tijdens de permacultuur cursus kwam ze ook een workshop fermenteren geven.
Mijn persoonlijke ervaring
Eerstse dagen
Mijn eerste dagen op de farm stonden in het teken van kennismaken met Laurence en de andere vrijwilligers, het terrein leren kennen, meegaan in de levensstijl van daar, vaagheid omtrent mijn taken en zoekend naar welke houding ik als vrijwilliger aan moest nemen.
Omdat de andere twee meiden pas een dag of twee later aankwamen en Laurence toen pas de volledige introductie wilde geven, voelden mijn eerste dagen heel vrij, maar tegelijkertijd had ik het idee dat ik wel iets moest doen. Ik was daar tenslotte kosteloos. Ik ging dus allerlei willekeurige taakjes doen die ik zelf bedacht of die ik van Laurence kreeg. Toen de anderen er ook waren kregen we een taakverdeling en zogenaamde daily tasks. Amy had van te voren duidelijk aangegeven dat ze yogalessen wilde geven en wilde helpen met koken; Gina had aangegeven dat ze werken in de tuin geweldig vond. Ik had niks aangegeven, en mijn daily tasks waren: de kippen eten geven, de planten in de nursery water geven, de wormencompost verzorgen en een of twee keer per week de composttoiletten schoonmaken. Voor de rest van de gegeven uren – 5 uur per dag, weekend vrij – was het de bedoeling dat ik in de tuin werkte.
Het tuinieren
Het werken in de tuin bleek ik echter helemaal niet zo leuk te vinden, vooral door de brandende zon.

Ik deed lange mouwen en een lange broek aan om niet te verbranden, maar dat was uiteraard mega heet en maakte het werk niet minder zwaar. Ik moest onkruid wieden – lees: keihard draaien en trekken met al je kracht – en heel veel bukken. Ik werd er moe en licht in mijn hoofd van. Echt niet mijn ding! Hiernaast toch even een ‘aardig’ duimpje 🙂
Ik vond het tuinieren dus niet chill, maar voelde toch een plicht om door te gaan omdat Laurence anders niks aan mij zou hebben. Uiteindelijk heb ik met Laurence gepraat om een oplossing te vinden en heb ik kunnen regelen dat ik af en toe met Amy kon ruilen zodat ik in de keuken kon helpen. En dat ik het wat rustiger aan mocht doen, want Gina was toch een mega harde werkster en zij vond dat tuinieren juist leuk.
Het eten
Het eten was trouwens LEKKER elke dag! Zo veel smaak, zo veel kleur en altijd vegetarisch. De koks waren er inmiddels in getraind om met groentes die van het land kwamen en wat er nog verder in huis was iets lekkers te maken. Bijna nooit op recept en vooruit bedacht dus. Laurence ging maar 1x per week naar de supermarkt om dingen zoals pasta en brood te kopen. Hieronder even wat kiekjes!






De mensen
Met de cursisten en vrijwilligers was het echt super leuk. Iedereen was anders, van 20 jaar tot in de 70 jaar oud, en vanuit allerlei verschillende landen afkomstig. Zelfs uit Amerika, speciaal voor deze plek! Zij hadden dan wel een vol lesprogramma elke dag, maar we aten 3x per dag samen en konden chillen in de namiddag, avond en het weekend. Activiteiten die we hebben gedaan waren bijvoorbeeld Summer Solstice vieren (de langste dag van het jaar), naar het dichtsbijzijnde dorp voor een drankje in het café, naar een andere homestead in de buurt, en een quiz night. Het waren zulke vrolijke mensen en allemaal waren ze uiteraard bezig met permacultuur, wat sowieso al maakt dat je bewust bent dat je onderdeel bent van de aarde en dat je weet dat je door ermee samen te werken een florerend landschap kan creëren. Type mens waar ik enthousiast van word! Door de plek zelf voelde ik me ook echt gedragen. Alsof het landschap tegen me fluisterde dat ik er welkom was en dat ik een goeie bijdrage leverde op mijn eigen manier.
Verjaardag
Ik vierde mijn verjaardag op de boerderij en dat was heel bijzonder! Tijdens de morning circle (waar we het plan voor de dag bespraken en eventuele opmerkingen konden delen) had Laurence geïnitieerd om voor mij te zingen terwijl ik in het midden van de cirkel stond en daarna vroeg hij iedereen iets liefs tegen me te zeggen. Zo veel complimenten achter elkaar, face to face, had ik nog nooit gekregen! Laurence bedankte me voor mijn inzet om voor de kippen, de planten en de wormencompost te zorgen, en het mooiste compliment vond ik dat men mijn aanwezigheid gewoon heel fijn vond, zonder dat ik er dus specifiek iets voor hoef te doen. Een beter compliment kan je toch niet wensen! De rest van de dag kreeg ik allerlei geïmproviseerde cadeautjes zoals blauwe bessen en chocola en in de avond gingen we het nog vieren met een feestje. Dit was mijn laatste dag daar en tevens mijn langste dag omdat ik de zonsopgang had gekeken en we in de avond een feestje hadden. De volgende ochtend ging ik met de taxi terug naar Fundao waar ik weer met de bus naar Porto ging. In de bus kreeg ik al berichtjes van de cursisten in de groepsapp dat ze me misten. Zo bijzonder dat er in zo’n korte tijd al echt een groepsgevoel was ontstaan! Vol van blijdschap en met een tevreden gevoel ging ik weer naar huis.
Conclusie
Dit was mijn eerste solo trip en wat voor een! Het voelde echt als mijn eigen avontuur. En daar heb ik gelijk de kern te pakken van mijn WWOOF experience: het was vooral een persoonlijke journey. Het leven op de boerderij maakte van alles in me los en er waren zo veel lieve, leuke mensen om mee te praten en tijd mee te spenderen. Het community leven in de natuur beviel me echt heel goed. En de dagelijkse yoga! En het mega gezonde, verse en lekkere eten elke dag vond ik geweldig.
Ik vond het werken op het land dus niet zo leuk. Ik haalde er weinig voldoening uit en ik wist niet dat het fysiek zo zwaar zou zijn om in de hitte op het land te werken. Ik had gedacht dat dit een kleiner gedeelte van het werk zou zijn; dat het werk gevarieerder zou zijn, maar dat viel dus tegen. Van te voren kan je op de WWOOF website zien wat voor dingen de boer allemaal doet, en daaronder viel bij deze boerderij bijvoorbeeld ook het maken van eigen cosmetica. Dat is er niet van gekomen terwijl dit mij juist leuk leek. Het is daarom echt belangrijk om van te voren goed duidelijk te hebben wat er van je verwacht wordt, maar ook dat je dus zelf aangeeft wat je graag wil doen en kijkt of dat mogelijk is. En dat je dat van te voren dus goed overlegt met de host, in plaats van dat je alleen uitgaat van wat voor labels er op de website staan aangevinkt.
Dat het een permaculture homestead was waar ook permacultuur cursussen werden gegeven vond ik interessant omdat mijn landschapsarchitectuur scriptie over permacultuur ging. Ik vond het leuk om het nu in de praktijk te zien, maar ik merkte dat ik zelf niet per se alle ins en outs hoefde te leren. Aan het begin had ik nog gevraagd aan Laurence of ik wat lessen bij mocht wonen, maar dat mocht niet en dat was uiteindelijk niet zo erg. Ik ga toch niet zelf zo’n heel systeem opzetten. Ik zal wel later op zo’n plek willen wonen, maar ik zie mijzelf niet zoals Laurence alles managen.
De vraag wat ik dan wel zou willen doen, gaat nog steeds door mijn hoofd. Maar ik merk dat ik het het meest fijn vond om gewoon te ‘zijn’. Op de plek te zijn met de planten, stenen, mensen, dieren enzovoort. Fijn samenzijn en fijn alleen zijn. Voor de plek zorgen en door de plek gedragen worden. En doen wat me blij maakt. Dat komt denk ik toch echt neer op dingen maken en mijn gevoel zegt dat ik misschien iets wil doen met kinderen en paarden (die er op deze boerderij niet waren haha). To be continued!
| Beantwoorden Doorsturen Reactie toevoegen |

Plaats een reactie